In deze blog geven we je 4 redenen om volwassenheidsmodellen (ook wel maturity-model genoemd) te gebruiken en nemen we je mee in deze wereld. Na het lezen van dit artikel begrijp je wat deze tool inhoudt en bovendien begrijp je de meerwaarde ervan. Voordat we het over de toepassing ervan gaan hebben, leggen we je eerst uit wat een volwassenheidsmodel precies is.
Wat is een volwassenheidsmodel?
Een volwassenheidsmodel is een bedrijfshulpmiddel waarin verschillende volwassenheidsniveaus zijn gedefinieerd aan de hand van ‘best-practices’ van organisaties binnen de branche. Vervolgens is het een hulpmiddel om de volwassenheid van de organisatie te meten. Volwassenheidsmodellen zijn veelal gericht op één specifiek organisatiethema zoals innovatie, projectmanagement, risicomanagement of procesmanagement. Zo kan jouw organisatie focus aanbrengen op het kernthema waarop de strategische doelstelling zijn afgestemd. Volwassenheidsmodellen vormen een praktisch hulpmiddel voor de verantwoordelijken voor ontwikkeling van de organisatie met betrekking tot een specifiek ontwikkelingsthema. Het geeft ze meer grip op het veranderingstraject.
De meeste modellen kennen vijf volwassenheidsniveaus. Deze volgen meestal de volgende opbouw:
– Niveau 1: Er is geen standaard werkwijze aanwezig
See AlsoEen volwassenheidsmodel voor organisatieontwikkelingDe volwassen organisatieGartner data governance maturity model | LightsOnDataPsychpathologie: Angststoornissen en OCD bij Kind en Jeugdige– Niveau 2: Er is een basisopzet aanwezig en wordt af en toe toegepast
– Niveau 3: Er is een standaardopzet en deze wordt veelal toegepast
– Niveau 4: De standaardopzet en -werkwijze wordt integraal toegepast
– Niveau 5: Continu verbeteren van de standaardopzet en -werkwijze
Deze niveaus worden gebruikt om een volwassenheidsniveau aan te duiden. Daarmee schetsen ze de huidige situatie van jouw organisatie en tegelijk het vertrekpunt waaruit je verbeterdoelstellingen gaat bepalen die passen bij jouw strategische bedrijfsdoelstellingen. Met deze inzichten ga je aan de slag om het gewenste en bijpassende (hogere) niveau te bereiken. In de praktijk werkt dit als volgt:
Een organisatie in het publieke domein richt zich met een nieuwe opzet op nieuwe bedrijfsdoelstellingen. Dit vraagt om een verdere professionalisering van het projectmanagement binnen de organisatie en om veranderen, resultaten behalen en verder ontwikkelen. Een volwassenheidsmodel ondersteunt deze organisatie bij het projectmatig werken. Een eerste meting is gedaan naar de volwassenheid van de organisatie. Op basis van dit inzicht is een realistische ambitie als vervolgstap door de teamleden opgesteld. Het team weet nu waar het staat en waar het naar toe wil, door duidelijkheid te hebben welke onderwerpen van projectmatig werken ontwikkeld moeten worden. Dit vormt gelijk de basis voor de doorontwikkelmogelijkheden. Het team gebruikt dezelfde volwassenheidsmeting tussentijds om de voortgang in kaart te brengen en hun projectmanagementvaardigheden constant te verbeteren.
Volwassenheidsmodellen ondersteunen dus écht bij het behalen van jouw organisatiedoelstellingen. Er zijn vier redenen om volwassenheidsmodellen te gaan gebruiken in jouw organisatie:
#1 Meten is de sleutel tot verbetering én reflectie
Jouw volwassenheidsniveau wordt geplaatst in één van de niveaus op basis van input (bijvoorbeeld via een vragenlijst) die jij invult. Door het gebruik van vooraf gedefinieerde volwassenheidsniveaus is inzichtelijk te maken op welk niveau jouw organisatie zich bevindt. Hierdoor kun je direct vaststellen welke gaten er zijn naar hogere niveaus en dus waar het verbeterpotentieel ligt om één of meerdere niveaus te stijgen. Daarnaast heb je gelijk een reflectiemoment op wat je door de jaren heen opgebouwd hebt door jezelf te vergelijken met de andere niveaus. Het is hierbij belangrijk om te vermelden dat hoger niet altijd beter is. Het beoogde niveau is afhankelijk van jouw strategische bedrijfsdoelstellingen. Soms past niveau 3 beter bij een organisatie dan niveau 5 omdat er simpelweg te veel kosten gepaard gaan met het bereiken en onderhouden van het niveau.
#2 Creëer een integrale aanpak
De meeste volwassenheidsmodellen meten de volwassenheid op meerdere aspecten die horen bij het ontwikkelingsthema om een integrale aanpak te kunnen waarborgen. Dat wil zeggen dat er naar diverse aspecten wordt gekeken om een zo volledig mogelijk beeld te schetsen van de organisatie. Mogelijke aspecten zijn bijvoorbeeld structuur, leiderschap, mensen, rollen en verantwoordelijkheden, processen en data. Bovenop het algemene volwassenheidsniveau, ontvang je vaak ook een volwassenheidsniveau per aspect. Hierdoor zorg je voor balans en focus in de doorontwikkeling door bijvoorbeeld niet alleen te investeren in nieuwe innovatieve technieken, maar ook in bedrijfscultuur.
#3 Vereenvoudig je visie en beleg dit in de organisatie
Volwassenheidsmodellen dragen bij aan het vereenvoudigen van complexe onderwerpen. Ze geven handvatten om gecompliceerde doelstellingen tastbaar te maken voor iedereen. Wil jij bijvoorbeeld graag meer data- en procesgedreven werken? Dat is een mooie uitdaging, maar waar begin je of hoe ga je verder op je huidige niveau? Volwassenheidsmodellen helpen deze onderwerpen te ontleden naar tastbare doelen doordat de tussenstappen geformuleerd zijn. Dit is handig voor managers bij het begeleiden van de transitie en bovendien handig voor de communicatie naar de stakeholders. Via deze werkwijze wordt iedereen betrokken in de ontwikkeling, wat een succesfactor is voor het laten slagen van de verandering.
#4 Stel je ambitie scherp en ontwikkel stap voor stap
Een extra voordeel bij het gebruik van volwassenheidsmodellen is dat de verschillende niveaus ondersteunen bij het formuleren of scherpstellen van de ambitie. Volwassenheidsmodellen helpen bij het in kaart brengen van de onderwerpen of aspecten waarop verbetering noodzakelijk is. Deze zijn erg gestructureerd waardoor je direct inspiratie op kan doen welke verbeteringen jij door wil voeren in de praktijk, namelijk op jouw organisatie. Volwassenheidsmodellen helpen bij het definiëren van realistische organisatiedoelstellingen. Wanneer jouw organisatie zich op niveau 2 begeeft, is het onrealistisch op korte termijn niveau 5 te bereiken. Ontwikkeling gaat stap voor stap. Je kunt geen stappen overslaan om het gewenste niveau te bereiken.
Wil jij ontdekken welke kansen er voor jouw organisatie zijn en hoe een volwassenheidsmodel jouw organisatie kan helpen bij die volgende stap? MLC heeft diverse volwassenheidsmodellen ontwikkeld om bijvoorbeeld te meten hoe innovatief jouw organisatie is of in welke mate jouw organisatie klaar is voor een digitale procestransformatie. Dit geeft jou de juiste handvatten om meer grip te krijgen op de ontwikkelingsmogelijkheden binnen jouw organisatie. Meer weten?
Neem contact op met Freek Hermkens en kom (vrijblijvend) met ons in gesprek over de mogelijkheden.
